مقدمه

قبل از بررسی علت اصلی باد کردن باتری گوشی موبایل ابتدا بهتر است مشخص کنیم که به چه نوع باتری، باتری باد کرده یا متورم گفته می‌شود. قسمت اعظم وسایل الکترونیک قابل حمل و مدرن، از جمله لپ تاپ‌ها، اسمارت فون‌ها، تبلت‌ها و کتاب خوان‌های الکترونیکی و ردیاب‌های تناسب اندام با باتری‌های لیتیوم یونی کار می‌کنند. هر چه که باتری‌ها جمع و جور تر می‌شوند این وسایل بهتر از قبل می‌شوند. باتری‌های لیتیوم یونی جدید دارای چگالی انرژی بالا، خود تخلیه شارژ و اثر حافظه کم هستند، همه این ویژگی‌ها باعث شده که آن‌ها برای استفاده در همه چیز از مک بوک‌ها گرفته تا کیندل‌ها عالی باشند. متاسفانه همه چیز کاملا مثبت نیست و این مقدار چگالی انرژی بالا معایبی هم دارد.

 

 

 

 

 

 

• علت متورم شدن باتری‌ها چیست؟

این حالت نتیجه جریان بیش از حد داخل سلول باتری هستند که باعث ایجاد گرما و گاز می‌شود. زمانی که باتری‌ها تولید می‌شوند با برچسب‌های توصیفی نشانگر اسم و نام شان بسته بندی می‌شوند. گاهی اوقات این برچسب‌ها منفذهای هوایی کمی دارند و نمی‌گذارند گازها خارج شوند. باتری‌ها با گذر زمان گاز آزاد می‌کنند اما برچسب روی آن از پخش آن جلوگیری می‌کند. سپس باتری به تدریج باد می‌کند. تورم یا باد کردن باتری‌ها به خاطر گاز تولید شده در سلول باتری است در فرآیند واکنش شیمیایی که اکسیداسیون الکتروشیمیایی الکترولیت نامیده می‌شود تولید می‌گردد که می‌تواند نتیجه گرمای غیر طبیعی باشد، که آن نیز به خاطر باتری معیوب، شارژ ناصحیح یا شارژر خراب تولید می‌شود.

از سوی دیگر، باتری می‌تواند به صورت شیمیایی به گونه ای واکنش دهد که درون آن متریال جامد تولید شود. در هر دو حالت، باتری بزرگتر از شکل اولیه خود می‌شود و به اصطلاح شکم می‌کند. بسیاری از گوشی‌های ما که روزمره استفاده می‌کنیم دارای باتری‌های لیتیوم یونی هستند و اغلب اوقات همه چیز بی‌اشکال پیش می‌رود. اما گاهی اوقات زمانی که یک باتری خراب می‌شود، ممکن است باد کند و خطرناک شود.

در این مقاله یاد می‌گیرید که با باتری‌های باد کرده چکار باید بکنید و چطور ابتدا از باد کردن باتری موبایل خود جلوگیری کنید.

اگر تورم باتری جزئی باشد، ممکن است متوجه تغییرات کوچکی در گوشی خود شوید برای مثال پشت گوشی ممکن است اندکی از جای خود کج شده باشد، قاب و شاسی  ممکن است دارای شکاف غیرمعمول شده باشد یا این که درب باتری لپ تاپ به آسانی چفت نشود، شاید متوجه چیزی عجیبی بر روی تاچ ال سی دی گوشی خود شوید یک اثر دائمی در مرکز تاچ اسکرین. باد کردن باتری روی صفحه نمایش گوشی فشار وارد می‌کند و در نتیجه رنگ آن قسمت از صفحه نمایش محو خواهد شد.
بسته به میزان تورم باتری، برخی از نمونه‌های شدیدتر در واقع باعث می‌شوند که باتری تا اندازه ای باد کند که با اندکی فشار درب گوشی باز شده و باتری به بیرون پرتاب می‌گردد یا بتواند trackpad یا درب باتری را بشکند.
به یاد داشته باشید که این موارد گاهی اوقات اتفاق می‌افتد، اما به طور کلی باتری‌های لیتیوم یونی واقعا ایمن هستند.

 

• آیا همه باتری‌های لیتیوم یونی متورم می‌شوند؟

برخی از باتری‌هایی که از کیفیت بالا و متریال جدیدتر ساخته شده‌اند عمر بیشتری دارند و معمولا باد نمی‌کنند، اما برخی باتری‌های ارزان قیمت‌تر از متریال بی‌کیفیت و کهنه ساخته شده‌اند و سریع‌تر متورم می‌شوند.

بسیاری از خرده فروشان آنلاین باتری‌های قدیمی ارزان قیمت را می‌خرند و برچسب روی آن را عوض می‌کنند تا ظاهر آن‌ها نو شود که این‌ها چندماه هم دوام نمی‌آورند.

 

• رعایت کردن چند  نکته اصلی برای جلوگیری از باد کردن باتری موبایل

به طور کلی می‌توان گفت همیشه باید چند  نکته اصلی را رعایت کنید تا از باد کردن باتری گوشی  جلوگیری شود:

 

1. از رها کردن گوشی خود در حالت شارژ اجتناب کنید.

باتری‌ها زمانی در بهترین حالت خود هستند که زیادی داغ نشده باشند و زیادی شارژ نشوند، هیچ نیازی نیست که دستگاه را به طور مداوم شارژ کنید یا آن را روی پریز رها کنید.

      2. همیشه ازشارژر اصلی یا شارژر سازگار با گوشی  استفاده کنید.

شاید هنگام انتخاب شارژر به خرید شارژر ارزان قیمت تر وسوسه شوید با این حال استفاده از شارژر غیر اصلی که به طور خاص برای دستگاه شما ساخته نشده است می‌تواند باتری موبایل شما را خراب کند. برای مثال استفاده از شارژر 5 ولت، 2 آمپر برای گوشی که نیاز به شارژر 5 ولت 1.5 آمپر دارد باعث خرابی آن می‌شود.

       3. گرما دشمن باتری گوشی موبایل

از باتری‌ها یا شارژر باتری‌ها هنگامی که داغ هستند استفاده نکنید، در زمانی که تلفن و یا شارژر شما داغ است از به شارژ زدن دستگاه جدا خود داری کنید صبر کنید تا دمای دستگاه به حالت نرمال بازگردد سپس اقدام به شارژ زدن دستگاه کنید.

باتری‌ها را در مکان گرم نگهداری نکنید. برای مثال، باتری یا گوشی موبایل خود را در روزهای داغ تابستان روی داشبورد ماشین رها نکنید.

هرگز گوشی، لپ تاپ یا دیگر دستگاه‌هایی که درون آن باتری وجود دارد را در یک روز داغ تابستانی در خودرو رها نکنید. هرگز گوشی خود را در مکان فوق العاده داغ نظیر کنار یک پنجره آفتابی به شارژ نزنید، زیرا باتری‌ها نیز از برخی اجزای فلزی ساخته شده‌اند که زمانی که گرم می‌شوند منبسط شده و باد می‌کنند. پس هنگامی که از دستگاه خود استفاده نمی‌کنید آن را در جای خنک و خشک قرار دهید.

 

      4. از گوشی موبایل هنگام شارژ کردن استفاده نکنید.

بله، استفاده از موبایل  در هنگام شارژ کردن به آسانی می‌تواند انرژی اضافی در باتری ایجاد کند و بنابراین نتیجه‌اش داغی، کاهش طول عمر و باد کردن باتری در گذر زمان است.

 

      5. تخلیه شارژ موبایل

       6. تعویض باتری قدیمی

اگر متوجه شدید که عمر باتری گوشی، لپ تاپ و تبلت به پایان رسیده است، حتما باید آن را تعویض کنید، با این کار مطمئن هستید که با باتری باد کرده و مشکلات مربوط به آن مواجه نمی‌شوید.

 

      7. ضربه خوردگی دستگاه

در مواقعی که گوشی دچار ضربه خوردگی شود، ممکن است به باتری آسیب برساند، این می‌تواند ساختار مکانیکی یا شیمیایی داخلی باتری را تغییر دهد که منجر به اتصال کوتاه، گرم شدن بیش از حد و موارد دیگر شود. هنگامی که باتری آسیب می‌بیند، اغلب متورم می‌شود، که دلیل کافی برای تعویض آن و خرید باتری جدید است.

 

       8. بازی‌ها و نرم افزار‌های گرافیکی که پردازنده‌ها را به شدت درگیر می‌‎کند.

از بازی کردن در طولانی مدت و بصورت مداوم جدا خودداری کنید، زیرا باعث داغ شدن دستگاه می‌شود و حرارت زیاد برای مواد شیمیایی باتری اثرات مخربی بوجود می‌آورد و باعث باد کردن باتری دستگاه می‌شود.

        9. در حین شارژ کردن تلفن را زیر بالشت یا نزدیک سر خود نگه ندارید.

اگر باتری موبایل خود را بیش از حد شارژ کنید یا در محیط گرم قرار دهید  فرآیند تجزیه الکترولیت با سرعت بیشتری انجام می‌شود.

 

• تجزیه الکترولیت باتری به چه معناست؟

به طور کلی باتری موبایل از سه جزء تشکیل شده است: آند، کاتد و الکترولیت.

آند و کاتد پایانه‌های مثبت و منفی باتری هستند. الکترولیت ماده شیمیایی درون باتری است که اجازه می‌دهد در طول دشارژ یون‌های باردار از آند به سمت کاتد بروند و همین طور در حین شارژ شدن‌، تجزیه الکترولیت زمانی اتفاق می‌افتد که الکترولیت به طور شیمیایی تجزیه می‌شود. بنابراین در یک باتری لیتیوم پلیمری، زمانی که الکترولیت تجزیه می‌گردد دو گاز لیتیوم و اکسیژن آزاد می‌شود، ولی اکسیژن اضافی روی هیچ کدام از پایانه‌های آند و کاتد نمی‌نشیند، این اکسیژن اضافی یکی از دلایل باد کردن باتری‌هاست و اکسیژن قابل اشتعال است و به علاوه آزاد شدن اکسیژن خود زمینه بیشتری برای باد کردن باتری فراهم می‌کند. از دیگر گازهایی که در طول واکنش شیمیایی طبیعی حین شارژ و دشارژ باتری تولید می‌شوند می‌توان به کربن دی اکسید و کربن مونوکسید اشاره کرد.

 

• باتری‌های باد کرده و پاسخ به سوالات رایج در این مورد:

در این جا به بررسی سوالات متداولی که کاربران در مورد باد کردن باتری‌های موبایل دارند می‌پردازیم:

 

1. آیا می‌توان برای تعمیر باتری‌های باد کرده، آن‌ها را درون فریزر گذاشت؟

خیر، قرار دادن باتری باد کرده درون فریزر تنها به شما باتری باد کرده سرد تحویل می‌دهد و ممکن است نه تنها باتری خود را تعمیر نکرده  بلکه یخچال  را نیز خراب کنید، چون تترافلوئوراتن موجود در یخچال فریزر ممکن است با مواد شیمیایی فلزی درون باتری واکنش دهد و منجر به انفجار کل خانه شود، بنابراین به جای راهکارهای تعمیر باتری باد کرده فقط سریعا آن را تعویض کنید.

فرآیند شیمیایی مضر درون باتری قبلا آغاز شده است که تغییر دما دیگر آن را معکوس نمی‌کند.

2. آیا مشکل باد کردن باتری‌ها قابل حل است؟

خیر، راه حل آن فقط تعویض باتری است. هیچ راهی وجود ندارد فقط باید آن را دور بیندازید و باتری جدید بخرید، ارزش ندارد که با نگهداشتن باتری باد کرده جان خود و خانواده خود را به خطر بیندازید.

 

3. هنگام باد کردن باتری‌های موبایل چه کار کنیم؟

سعی نکنید که باتری بادکرده را دیگر به شارژ بزنید زیرا گازهای بیشتری درون آن تولید شده و سرانجام فشار بالای ایجاد شده منجر به منفجر شدن باتری و آزاد شدن گازهای سمی در هوا می‌شود. این گازها معمولا قابل اشتعال بوده و منجر به آتش سوزی می‌شوند. به محض این که متوجه شدید باتری شما باد کرده است باید از قوانین محلی مربوط به مواد قابل بازیافت خطرناک پیروی کنید. در بیشتر موارد ملاحظات ایمنی به کار رفته در باتری‌ها کار می‌کنند و از آتش گرفتن و انفجار باتری جلوگیری می‌کنند. با این حال، اگر اکنون کار از کار گذشته است و باتری  باد کرده است یاد بگیرید که چطور باتری‌های باد کرده را دفع کنید.

 

4. چطور باتری باد کرده لیتیوم یونی و لیتیوم پلیمری را دور بیندازیم؟

زمانی که تورم باتری اتفاق می‌افتد، اقدامات ایمنی باتری دیگر کارساز نیستند و شارژ کردن یا استفاده از گوشی به راحتی منجر به انفجار می‌شود پس ابتدا باید شارژ آن را کاملا تخلیه کنید.

دو روش اصلی که مردم برای تخلیه شارژ کامل باتری‌ها استفاه می‌کنند یکی اتصال آن به لامپ برق و دیگری قرار دادن آن در سطل آب نمک است. در مورد این که کدام روش بهتر است بحث نمی‌کنیم.

بعد از این که باتری  را به طور کامل تخلیه شارژ کردید، پیشنهاد می‌کنیم آن را به نزدیک ترین مرکز دفع زباله‌های خطرناک تحویل بدهید.

 

• جداسازی باتری

در گوشی‌های با باتری قابل تعویض، اگر به طور ایمن می‌توانید باتری باد کرده را جدا کنید پس حتما این کار را انجام دهید.

بلافاصله پس از جدا کردن باتری، نوار چسب الکتریکی را بردارید و اتصالات لخت باتری را با آن بپوشانید. این کار از این که باتری‌ها به چیزی تماس پیدا کنند و اتصالی ایجاد کنند جلوگیری می‌کند.

 

• برای تحویل باتری به مراکز مجاز بازیافت اقدام کنید.

اگر نتوانستید بلافاصله فرد مناسب برای این کار پیدا کنید، گوشی و باتری درون آن را در جای خشک و خنک و به دور از وسایل قابل اشتعال قرار دهید.